Vaak krijg ik de vraag gesteld: ‘wat merk je nou als iemand teveel drinkt’? Tja inmiddels heb ik daar in de loop der jaren wel een tweede natuur voor ontwikkeld om dat enigszins te kunnen signaleren. ‘En wat zie je dan’ is vaak dan de volgende vraag. Ik ben natuurlijk geen helderziende maar meestal herken ik iets in een bepaalde uitstraling. Een wat lege ontevreden blik bijvoorbeeld en soms een doffe huid vallen mij daarbij op. Daarbij zie ik in gedrag wat opgefoktheid, bepaalde mate van onrust en gehaast tot geen echt contact. Als ik foto’s van mezelf zie in de laatste fase van mijn drank carrière kan ik, met de wetenschap van nu, echt zien dat het niet goed met me ging. Maar dat wil nog niet zeggen dat dit gerelateerd was aan mijn alcohol verslaving .. want daar was in mijn beleving in die periode geen sprake van. Ik zat nog volledig in de ontkenning. Niet dat ik me veel nog kan herinneren uit die periode want ik zat met name in mijn eigen wereld en stond niet in verbinding met mezelf laat staan met de dierbaren om mij heen.
In de basis zijn de drank of drugs niet echt het probleem maar het gedrag wat daar het gevolg van is. Vaak wordt dat anders gezien. Ik hoor dan cliënten zeggen als ze nou stopt met drinken dan zal alles wel goed komen. Maar helaas is daarmee het probleem nog niet opgelost. Sterker nog toen ik stopte met drinken, ik zat weliswaar al in de kliniek toen, was mijn gedrag alles behalve prettig. Het manipuleren, dingen naar mijn eigen hand zetten en super eigenwijs zijn karakter eigenschappen die goed passen bij deze problematiek. Zelf had ik dat natuurlijk niet echt in de gaten. Daarbij komt ook het omgaan met allerlei gevoelens waarbij ik veel ongemak voelde. Als ik dit dan heb uitgelegd, krijg ik de vraag of ik dan niet een gesprek wil voeren met een vriend van een kennis die te veel drinkt. En daar gaat het dan voor mij een beetje schuren, want wat voegt het toe als ik met iemand het gesprek aan ga en ga vertellen ‘hé weet je wat jij moet doen?’, hulp gaan zoeken omdat je een drankprobleem hebt volgens de vriend van de kennis’. Dat wordt hem namelijk niet. Sterker nog dat levert veel weerstand op. Ik ben vaak genoeg op mijn drank gebruik aangesproken en werd altijd boos want ik vond dat ik geen probleem had. Ontkenning is de grootste drempel waar ik overheen moest stappen. Zodoende leg ik uit aan de naaste dat het aan de persoon zelf is om de negatieve consequenties te ervaren van zijn of haar drank gebruik waardoor hij dan zelf de noodzaak gaat voelen om dat gedrag te gaan veranderen. Wanneer die persoon op dat punt belandt, is niet aan de naaste. Wat de naaste wel kan doen is om te gaan voelen waar zijn of haar grenzen liggen. Om vervolgens deze grenzen uit te spreken en te koppelen aan haalbare en uit te voeren consequenties. Ik help ze daar dan vaak ook bij. Het doorbreken van deze cirkel is nodig om de verandering in gang te zetten.
Vaak wordt gedacht dat het probleem alleen maar bij de persoon ligt die in gebruik is, maar uiteindelijk wordt het hele systeem erom heen geraakt. Dit systeem kunnen families zijn maar natuurlijk ook werkomgevingen, we zijn ons dat niet altijd even bewust. En niemand anders dan de persoon met het overmatige middelengebruik óf de naaste kan deze cirkel, al dan niet met begeleiding, doorbreken. Je hoeft niet machteloos aan de zijlijn te blijven staan.
