Vorige week had ik een cliënte aan de telefoon en ze probeerde mij ervan te overtuigen dat zij echt geen alcoholist is. Ze vertelde over haar werk en dat alles eigenlijk vlekkeloos verliep dat ze, ondanks elke dag wat wijntjes, prima functioneerde. Daarbij had ze die wijntjes ook echt wel verdiend want naast haar werk, had ze nog veel ballen hoog te houden en dat lukte haar aardig maar daar had ze dan wel die wijn voor nodig. Kortom ze dacht mij echt te kunnen overtuigen dat ze geen alcohol probleem heeft. Het is uiteraard niet aan mij om hierover een oordeel te hebben of iemand wel of geen alcoholist is. Dat is uiteindelijk aan iemand die daarvoor gestudeerd heeft. Ik kan haar dan uitvragen hoeveel ze dan precies drinkt en dat naast de lat leggen van de richtlijnen die door de overheid worden gegeven en dan misschien benoemen dat ze net boven het gemiddelde zou liggen. En dan?
Dat lijkt mij niet de oplossing want voor de een is een fles wijn op een avond echt teveel en voor de andere nog lang niet genoeg. Ik vervolgde het gesprek door aan haar te vragen waarom ze met mij contact had gezocht. Dat was waarschijnlijk niet omdat zij last had van haar kleine teen, vermoedde ik… Vaak is het zo dat ogenschijnlijk alles perfect lijkt te zijn, maar dat van binnenuit enorme onrust heerst. Ook bij deze cliënt bleek dat zij toch op een aantal leefgebieden alles behalve tevreden was.
En om die ontevredenheid te sussen was alcohol toch echt de schijnbare oplossing geworden. Kortom het gaat mij dus niet zozeer om hoeveel glazen je nou wel of niet drinkt op een dag, maar wat het maakt dat je steeds denkt dat je dat eerste glas op (moet) pakken. Vaak is dat al best lastig om te benoemen.
Doordat we zo vast houden aan de gewoonten dat alcohol er gewoon bij hoort, lijkt het alsof het soort van normaal is. Tot het moment dat je zelf de (negatieve) consequenties gaat ervaren. De gewoonte is een vlucht geworden en de vlucht kan leiden tot een bepaalde mate van afhankelijkheid. In de fase tussen de vlucht en de afhankelijkheid wordt de drank een obsessie en kan tot verschillende ongemakken leiden. Dit kunnen lichamelijke ongemakken zijn, de kater die te lang blijft hangen, minder fit voelen, uitstelgedrag en nergens zin in hebben. Ook mentale ongemakken kunnen parten gaan spelen; somberheids- en angstklachten zie ik het vaakst terugkomen. Het gevoel van ‘het is me weer niet gelukt om het in de hand te houden’ en ‘wat heb ik ook al weer gedaan, ik schaam me rot’ overheersen de dag daarna. Tijdens het coaching traject vind ik het belangrijker om dat boven te tafel te krijgen dan hoeveel glazen je per dag drinkt. Uiteindelijk gaat het om acceptatie van wie je bent, waarvoor je staat en dat dát er mag zijn.
Zelf ben ik, nu ruim drie jaar geleden, op een punt gekomen dat ik machteloos was over dat eerste glas en hulp ben gaan zoeken nadat ik diverse stop pogingen had gedaan. Het voelde in het begin als falen voor mij om die stap te zetten, want klaarblijkelijk was ik zelf niet in staat om te stoppen met drinken. Zodra dat eerste drankje binnen was, volgden er snel meer waardoor ik nu inmiddels de slechte film kan door draaien. Ik ben samen met mijn therapeut de confrontatie aangegaan met mezelf waarom ik steeds dat eerste glas nodig dacht te hebben. Er waren zeven redenen dat ik dronk maandag, dinsdag, woensdag, donderdag, vrijdag, zaterdag en zondag; ofwel ik had het onvermogen om het leven aan te kunnen zoals het op me af kwam. Ik ben zo blij dat ik geleerd heb hoe ik met emoties om kan gaan, dat ik een stuk dichterbij mezelf ben gekomen en inzicht heb gekregen hoe ik het leven nuchter én blij aan kan.
